مدل سازی پویایی های تورم در اقتصاد ایران (رویکرد مدل پی استار)

رابطه بین پول و قیمت از دیرباز مورد بحث مکاتب مختلف اقتصادی بوده است. به رغم وجود نظرات مختلف، اکثریت اقتصاددانان بر پولی بودن تورم در بلندمدت اتفاق نظر دارند. اگرچه در شکل گیری تورم عوامل مختلفی نقش دارند، اما در این زمینه اقتصاددانان مکتب کلاسیک معتقدند که تورم یک پدیده پولی بوده و رشد نقدینگی عامل اصلی بروز آن است. در راستای تبیین پولی بودن تورم، پیش بینی آن و آگاهی از چگونگی حرکت آن در اقتصاد، مدل-های مختلفی طراحی گردیده است. یکی از مدل هایی که اخیراً مدنظر قرار گرفته است، مدل پی استار است که ریشه در نظریه مقداری پول دارد. چارچوب مدل پی استار بر این اساس است که تورم در بلندمدت پدیده ای پولی است و سطح قیمت ها متناسب با مقدار عرضه پول در اقتصاد حرکت می کند. در این پژوهش دو نسخه مدل پی استار با در نظر گرفتن شکاف نقدینگی، شکاف سرعت گردش پول و شکاف تولید با استفاده از داده های سالانه و فصلی اقتصاد ایران مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور تخمین شکاف نقدینگی با استفاده از مدل ardl به تخمین تابع تقاضای نقدینگی پرداختیم. برای شکاف سرعت گردش پول، فیلتر هادریک-پرسکات مورد استفاده قرار گرفت و با استفاده از مدل های فضا-حالت و فیلتر کالمن شکاف تولید تخمین زده شد. نتایج حاکی از آن است که مدل پی استار با استفاده از شکاف حجم نقدینگی و همچنین شکاف سرعت گردش نقدینگی و شکاف تولید از قدرت توضیح دهندگی مناسبی برای تورم ایران برخوردار است. طبق نتایج به دست آمده از مدل، سهم متغیرهای فوق از تورم ایران حدود 55% می-باشد. همچنین طبق نتایج آزمون های پیش بینی ایستا و پویا، مدل پی استار با شکاف نقدینگی از قدرت پیش بینی بیشتری برای تورم ایران برخوردار است.